Windows Telemetri Nedir? Bilgisayarınız Sizi İzliyor mu? Gizliliğinizi Nasıl Korursunuz?

Bilgisayarlarımızı para verip satın alıyoruz, öyle değil mi? Dolayısıyla onların bize ait olduğunu düşünüyoruz. Ancak gerçek şu ki, özellikle Windows işletim sistemi kullanan bilgisayarlarda işler pek de sandığımız gibi yürümüyor. Çünkü Windows, tıpkı Google’ın veri toplama politikası gibi, cihazlarımızdaki birçok bilgiyi sessizce kaydediyor.

Bu yazıda Windows’un veri toplama sistemi olan telemetriyi, bilgisayar performansı üzerindeki etkilerini ve gizliliğinizi korumak için yapabileceğiniz ayarları adım adım anlatıyoruz.

🕵️ Windows Bilgisayarınız Sizi Gerçekten İzliyor mu?

Maalesef cevap: Evet.

Windows, arka planda sürekli olarak:

• Girdiğiniz web sitelerini

• Kopyalayıp yapıştırdığınız metinleri

• Açtığınız uygulamaları

• Sistem hatalarını

• Hatta Başlat menüsünde yaptığınız basit aramaları bile

kayıt altına alıyor.

Bu veri toplama işlemine teknik olarak telemetri deniyor. Sorun şu ki, bu özelliği Windows’un standart ayarlarından tamamen kapatabilmeniz mümkün değil.

Birçok kişi “Benim gizleyecek bir şeyim yok” diye düşünebilir. Ancak mesele artık sadece gizlilik değil; güvenlik ve performans meselesine dönüştü.

⚠️ Telemetri Neden Tehlikeli?

1. Güvenlik Açıkları Oluşturur

Microsoft verilerin cihazdan dışarı çıkmadığını söylüyor. Ancak cihazınıza sızabilecek bir hacker için bu bilgiler adeta bir hazine sandığı gibidir.

Toplu ekran görüntüleri, yazdığınız mesajlar, açtığınız dosyalar… Hepsi düzenli aralıklarla kaydedildiğinde büyük bir risk oluşturur.

2. Bilgisayarı Yavaşlatır ve Pil Ömrünü Azaltır

Telemetri sistemi:

• Sürekli veri paketleri oluşturur

• Bu paketleri işler

• Bazılarını gönderir

• Arka planda sürekli çalışır

Bu da bilgisayar kaynaklarını tüketerek:

• Cihazın ısınmasına

• Programların daha yavaş açılmasına

• Pil ömrünün kısalmasına

sebep olur.

📸 Microsoft’un Yeni Özelliği: Recall (Geri Çağırma)

Son dönemlerin en çok tartışılan özelliği olan Recall, dijital hayatınızın düzenli olarak ekran görüntülerini alıp arşivliyor.

Amaç? Yapay zeka ile analiz edilerek aranabilir bir görsel günlük oluşturmak.

Bu kayıtlar dışarı gönderilmese bile cihazda duruyor. Bu da potansiyel bir saldırgan için mükemmel bir hedef anlamına geliyor.

🔧 Gizliliğinizi Korumanın Yolları

Aşağıdaki adımlarla telemetriyi büyük ölçüde azaltabilirsiniz:

1. Windows Ayarlarından Telemetriyi Sınırlandırın

Ayarlar > Gizlilik ve Güvenlik > Teşhis ve geri bildirim

Burada:

• Kişiselleştirilmiş teklifler → KAPAT

• Reklam Kimliği → KAPAT

Bu ayarlar reklam ve öneri amaçlı veri toplamayı sınırlar.

2. CMD Komutlarıyla Telemetri Servislerini Devre Dışı Bırakın

Komut İstemi (CMD) açarak belirli telemetri servislerini kapatabilirsiniz.

Makalenizde komutlara yer vereceğiniz için kullanıcılar uygulama bölümünden kolayca yararlanabilir.

🛡 En Etkili Çözüm: O&O ShutUp10 Programı

Tam çözüm için uzmanların tavsiye ettiği ücretsiz yazılım: O&O ShutUp10.

Bu program ile:

• Windows Copilot devre dışı bırakılabilir

• Recall özelliği kapatılabilir

• Telemetri tamamen kısıtlanabilir

• Konum servisleri kontrol altına alınabilir

• Office telemetri işlemleri durdurulabilir

Ayarları kurcalamadan korkmadan kullanmak için yazılımın önerdiği “varsayılan güvenli ayarlar” kullanılmalıdır.

🚨 Fazla Ayar Kapatmak Zararlı Olabilir

Her şeyi kapatmak her zaman doğru değildir. Yanlış bir ayarı devre dışı bırakırsanız:

• Windows güncellemelerini alamayabilir

• Mikrofon, kamera veya bluetooth çalışmayabilir

• Önemli servisler devre dışı kalabilir

Bu nedenle ShutUp10’un önerdiği ayarlar en güvenli yoldur.

🔒 Peki %100 Gizlilik Mümkün mü?

Gerçek şu ki: Hayır.

Windows kapalı kaynak kodlu bir sistemdir. Yani arka planda tam olarak ne yaptığını bilemeyiz. Bazı zorunlu verileri her zaman toplar.

Bu nedenle tam şeffaflık isteyen kullanıcılar için tek alternatif:
Açık kaynak kodlu bir işletim sistemi olan Linux’a geçmek.

Sonuç: Kontrolü Geri Almak Sizin Elinizde

Windows telemetri, farkında olmadan gizliliğinizi ve performansınızı etkileyen büyük bir sistemdir. Ancak doğru ayarları yaparak ve ShutUp10 gibi araçlardan yararlanarak önemli ölçüde kontrol sağlayabilirsiniz.

Elbette %100 gizlilik Windows’ta mümkün değildir; ama alınacak önlemler sizi çok daha güvenli bir noktaya taşır.